NCERT (નેશનલ કાઉન્સિલ ઓફ એજ્યુકેશનલ રિસર્ચ એન્ડ ટ્રેનિંગ) એ ભારતીય શિક્ષણ પ્રણાલીના એક મહત્વપૂર્ણ ભાગમાં સ્થપાયેલી સરકારી સંસ્થા છે, જેનું મુખ્યાલય નવી દિલ્હીમાં આવેલું છે. NCERT નો ઉદ્દેશ્ય ભારતીય શિક્ષણમાં માનવ સંસાધન વિકાસને સુધારવા, પ્રમાણિત કરવા અને પ્રોત્સાહન આપવા માટે શૈક્ષણિક સામગ્રી તૈયાર કરવાનો, શૈક્ષણિક સંશોધન કરવા અને શિક્ષણનું સંચાલન કરવાનો છે.
NCERT એ ભારતીય શિક્ષણના ક્ષેત્રમાં તેની મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા સ્થાપિત કરી છે, અને તે નીચેના કાર્યો માટે જવાબદાર છે:
- શૈક્ષણિક સામગ્રીની તૈયારી: NCERT વિવિધ શૈક્ષણિક પુસ્તકો, અભ્યાસક્રમ અને શૈક્ષણિક સામગ્રી તૈયાર કરે છે જેનો ઉપયોગ ભારતીય શાળાઓ અને કોલેજોમાં થાય છે. તેનો ઉદ્દેશ ઉચ્ચ ગુણવત્તા અને પોષણક્ષમતા સાથે શિક્ષણ પ્રદાન કરવાનો છે.
- શિક્ષણ સંશોધન: NCERT શિક્ષણના ક્ષેત્રમાં સંશોધન કરે છે અને શિક્ષણના સ્તરને સુધારવા માટે નવી તકનીકો અને પગલાંનો અભ્યાસ કરે છે. તેનો ગૌણ ઉદ્દેશ્ય શિક્ષણને સુધારવાની પ્રક્રિયામાં વૈજ્ઞાનિક અને ગુણવત્તાયુક્ત પદ્ધતિઓનું પાલન કરવાનો છે.
- એજ્યુકેશન ઓપરેશન: NCERT એ શિક્ષણ કાર્યના ક્ષેત્રમાં સલાહકારી કાર્ય કરે છે અને નવી શિક્ષણ યોજનાઓ તૈયાર કરે છે, જેથી શિક્ષણ પ્રણાલીને સુધારી શકાય.
- શિક્ષણ વહીવટ: NCERT શિક્ષણ વહીવટના ક્ષેત્રનો અભ્યાસ કરે છે અને શિક્ષણ વહીવટના ક્ષેત્રમાં યોજનાઓ બનાવે છે, જેથી શિક્ષણ પ્રણાલીને સુધારી શકાય.
- રાષ્ટ્રીય અભ્યાસક્રમ: NCERT ભારતીય શાળાઓ માટે રાષ્ટ્રીય અભ્યાસક્રમ તૈયાર કરે છે, જેમાં ધોરણ 1 થી 12 ના વિદ્યાર્થીઓ માટે અભ્યાસક્રમ અને પુસ્તકોનો સમાવેશ થાય છે. આ અભ્યાસક્રમ ભારતીય શિક્ષણના માનકીકરણમાં મદદ કરે છે અને સમગ્ર શિક્ષણ પ્રણાલીને સુધારવામાં મહત્વની ભૂમિકા ભજવે છે.
NCERT પુસ્તકો અને સામગ્રી સામાન્ય રીતે મફતમાં ઉપલબ્ધ હોય છે, જેથી સમાજના તમામ વર્ગોને શિક્ષણ ઉપલબ્ધ કરાવી શકાય. તેનો ઉદ્દેશ્ય સર્વોચ્ચ ગુણવત્તા અને સંભવિત વિકાસ સુનિશ્ચિત કરવાનો છે, જેથી ભારતીય યુવાનો વિશ્વના સમકક્ષ બની શકે અને શિક્ષણ દ્વારા સમૃદ્ધિ તરફ આગળ વધી શકે.
આ રીતે, NCERT ભારતીય શિક્ષણ પ્રણાલીના વિકાસ અને સુધારણામાં મહત્વપૂર્ણ યોગદાન આપે છે અને શિક્ષણ ક્ષેત્રને માનક અને આધુનિકીકરણમાં મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવે છે.
Ncert Full Form In Gujarati
| NCERT Full Form | National Council of Educational Research and Training |
|---|---|
| Established | July 27, 1961 |
| Operation | September 1, 1961 |
| Motto | Life eternal through learning |
| Founder | Government of India (Ministry of Education) |
| Budget FY2022–23 | ₹510 crore (US$64 million) |
| President | Dharmendra Pradhan (Minister of Education) |
| Director | Dr. Dinesh Prasad Saklani |
| Address | Sri Aurobindo Marg, Delhi, India |
| Shortname | NCERT |
| Website | www.ncert.nic.in |
NCERT સંપૂર્ણ ફોર્મ અને માહિતી ગુજરાતીમાં: NCERT એટલે નેશનલ કાઉન્સિલ ઓફ એજ્યુકેશનલ રિસર્ચ એન્ડ ટ્રેનિંગ. તે ભારતમાં શૈક્ષણિક સામગ્રી વિકસાવવા, સંશોધન કરવા અને દેશમાં શિક્ષણની ગુણવત્તા વધારવા માટે શૈક્ષણિક નીતિઓ અને પ્રથાઓ પર સલાહ આપવા માટે જવાબદાર એક સરકારી સંસ્થા છે.